VỤ GIÀN KHOAN HẠ MÀN ĐƯỢC CHƯA? – Bùi Anh Trinh

Nguyễn Tấn Dũng câu giờ

Trong khi dân chúng Việt Nam tạm ngưng bàn tán về vụ giàn khoan để theo dõi Wold Cup thì: “Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết “Chính phủ đã giao các cơ quan chức năng tiếp tục củng cố, chuẩn bị hồ sơ, báo cáo lãnh đạo cấp cao xem xét, cân nhắc thực hiện việc đấu tranh pháp lý theo luật pháp quốc tế”.( Bản tin của nguyentandung.org ngày 3-7-2014 )

Báo chí CSVN đã đem lời tuyên bố này để hỏi phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình rằng tiếp tục cũng cố đến bao giờ thì kiện ? Câu trả lời là : “Việt Nam đang cân nhắc kỹ lưỡng về thời điểm… thời điểm thích hợp là thời điểm sẽ mang lại cho Việt Nam lợi ích cao nhất để đấu tranh bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của mình” ( Bản tin của nguyentandung.org ngày 3-7-2014 )

Đây là phương cách trả lời cù cưa của các ông cù nhầy CSVN .  Thí dụ như họ nói “khi nào các anh cải tạo tốt thì các anh sẽ được thả”.  Rồi khi người ta hỏi “khi nào thì được tính là cải tạo tốt” thì câu trả lời sẽ là “khi nào các anh được thả ra thì lúc đó các anh đã cải tạo tốt”.  Nghĩa là các anh sẽ ở tù vô thời hạn, cho tới khi nào chúng tôi muốn thả thì thả.

Rõ ràng là chuyện kiện là chuyện không có, chẳng qua là trả lời cù nhầy để câu giờ, chờ đợi một quyết định nào đó, mà quyết định đó có lẽ cũng sắp xảy ra.

Chờ giải quyết tại Bắc Kinh

Động thái chờ của NTD đã rõ nét vào ngày 8-7-2014 :  RFI đưa tin với tựa đề “Biển Đông:  Mỹ tố cáo yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc” .  Nhưng nội dung của bản tin lại là :

“Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã đến Bắc Kinh vào hôm nay để chuẩn bị cho hai ngày họp với phía Trung Quốc trong khuôn khổ cuộc Đối thoại Chiến lược và Kinh tế Mỹ-Trung lần thứ sáu”.

Và chuyện Biển Đông được đính kèm như sau :

Hồ sơ tranh chấp biển đảo giữa Bắc Kinh và các láng giềng được cho là sẽ chiếm một vị trí quan trọng trong chương trình nghị sự vì đã khuấy động quan hệ giữa hai cường quốc trong thời gian gần đây, bên cạnh hai vấn đề khác là tin tặc và thương mại.

Hóa ra đây là một cuộc họp đối thoại kinh tế Mỹ Trung, chuyện thương mại là chuyện chính;  còn chuyện Biển Đông là một nhánh của chuyện chính.

Để cho chắc ăn người ta xem lại bản tin cùng ngày của đài Tiếng Nói Hoa Kỳ :

“Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ John Kerry và Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel sẽ lên đường đi Bắc Kinh trong tuần này để tham gia các buổi họp với các vị tương nhiệm Trung Quốc về vấn đềthương mại và an ninh … các cuộc đàm phán dự kiến sẽ bao gồm các giàn khoan dầu mới của Trung Quốc trong vùng biển đang trong vòng tranh chấp ở ngoài khơi Việt Nam.

Nghĩa là chuyện thương mại là chuyện chính, chuyện giàn khoan dầu là chuyện kèm theo;  nhưng tại sao lại có ông Bộ trưởng Quốc phòng đi theo mà không có Đại diện Phòng Thương mại Hoa Kỳ?  Để giải thích về sự có mặt của ông Bộ trưởng Quốc phòng HK, VOA trích dẫn lời của Giáo sư Hillary Mann Leverett của Đại học American University:

“Cả Nhật Bản lẫn Philippines đều có hiệp định quốc phòng với Hoa Kỳ, theo đó Mỹ có nghĩa vụ bảo vệ các nước này, ngay cả trong cuộc tranh chấp về một hòn đảo hiểm trở. Chúng ta không có hiệp định với Việt Nam. Thế cho nên Trung Quốc có thể lấn ép Việt Nam nhiều hơn so với Nhật Bản hay Philippines.”

Vậy thì có thể nào sự có mặt của ông Hagel là để bênh vực cho Philippine và CSVN tại Biển Đông chăng ?

Không, chính VOA nhận xét : Tuy Hoa Kỳ đang giúp nâng cấp hải quân Philippine, Washingtonkhông có lập trường về bất kỳ vụ tranh chấp đối kháng nào ở vùng Biển Đông.

Và VOA đưa ra nhận định của ông Michael Auslin, thuộc Viện Kinh doanh Mỹ:“Nhưng điều đó không có nghĩa là chính sách của chúng ta phải đình chỉ hay tê liệt khi nhìn thấy Trung Quốc hành động một cách hung hăng. Có rất nhiều thứ chúng ta có thể làm được. Nhưng chính quyềncủa ông Obama, ít nhất trong nhiệm kỳ này, đã quyết định sẽ sử dụng sự mơ hồ về pháp lý để không can dự vào.”Và sự kiện đó, theo ông, đã làm giảm giá trị của cuộc Đối thoại Kinh tế và Sách lược S&ED trong tuần này.

Nghĩa là cuộc đàm phán kinh tế chưa diễn ra nhưng HK đã ở vào thế yếu bởi vì Tổng thống Obama không chịu dùng áp lực quân sự để “làm giá” cho kinh tế.

Thế nhưng cuối cùng VOA  lại đưa ra câu kết luận :

Các cuộc đàm phán giữa các Bộ trưởng Ngoại giao và Quốc phòng ở Bắc Kinh diễn ra tiếp theo việc hải quân Trung Quốc lần đầu tiên tham gia các cuộc thao diễn hải quân ngoài khơi Hawaii. Các giới chức Hoa Kỳ cho rằng điều đó có thể góp phần giải quyết các khó khăn đa phương.Các giới chức Trung Quốc nói nó chứng tỏ điều họ gọi là “các thái độ tích cực của quân lực Trung Quốc trong việc duy trì an ninh và ổn định khu vực.

Nghĩa là ghi nhận không khí đàm phán giữa TQ và HK lần này :  Hai bên sẽ bắt tay làm hòa, TQ sẽ có nhượng bộ đáng kể cho HK và hai bên sẽ cùng nhau lập lại trật tự trên Biển Đông.

Mọi sự rõ ràng hơn

Qua ngày hôm sau, 9-7-2014, khi Ngoại trưởng HK đến Bắc Kinh thì RFI tường thuật phát biểu của hai bên như sau :

Tại Bắc Kinh : “Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kêu gọi hai bên giải tỏa các bất đồng đang khuấy động quan hệ song phương”. 

Tại Washington : “Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng kêu gọi hai nước « đối mặt một cách thẳng thắn với các bất đồng song phương »

Tại Bắc Kinh : “Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, đứng đầu phái đoàn Mỹ cùng với Bộ trưởng Tài chính, Jack Lew, đã đảm bảo rằng Hoa Kỳ không hề tìm cách « hạn chế sự mở rộng của Trung Quốc », mà trái lại luôn hoan nghênh « sự vươn lên của một Trung Quốc hòa bình, ổn định và thịnh vượng. »

Tại Bắc Kinh : “Trong phát biểu vào hôm nay 09/07/2014, ông Tập Cận Bình chỉ gián tiếp đề cập đến các tranh chấp chủ quyền đó (các đảo trên Biển Đông), khi nhắc lại rằng Trung Quốc đã cam kết xây dựng « quan hệ hữu nghị với các nước láng giềng và hơn thế nữa. ».  Nghĩa là TQ sẽ thương lượng và có tương nhượng đáng kể cho VN và PLP.

Nếu cuộc đàm phán diễn ra đúng như tinh thần nói trên thì chuyện Nguyễn Tấn Dũng câu giờ trong vụ kiện là vì ông ta đang đợi mọi sự sẽ được giải quyết tại Bắc Kinh.  Ông ta hy vọng vụ giàn khoan sẽ hạ màn sau cuộc đàm phán.  Tuy nhiên vấn đề đang được bàn bạc đằng sau hậu trường sân khấu là Mỹ đòi TQ nâng giá đồng Nhân Dân tệ, còn TQ thì đòi được múc dầu tại Biển Đông.  Vấn đề này vẫn còn là nan giải trong tình hình hiện nay, NTD có rất ít hy vọng.

BÙI ANH TRINH